داروی استامینوفن

^{نام دارو به فارسی : استامینوفن} 

^{نام دارو به لاتین : Acetaminophen} 

^{نام های تجاری دارو : Panadol - پاراستامول} 

^{اشکال دارو استامینوفن : شربت استامینوفن ، قطره استامینوفن ، قرص استامینوفن ، شیاف استامینوفن ، آمپول استامینوفن} 

^{دسته دارویی استامینوفن : ضد درد و ضد تب} 

 

^{توضیح دارو و موارد مصرف استامینوفن :} 

^{یک گروه از داروها به نام داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی هستند که دارای اثرات ضد درد ، تب بر و ضد التهاب است و فاقد کورتون می باشند . یکی از مهمترین داروهای ضد درد غیر استروئیدی استامینوفن است که نام دیگر آن پاراستامول است . اثرات ضددرد و ضد تب استامینوفن از اثرات ضدالتهابی آن بیشتر است در حالیکه بعضی از داروهای این گروه اثرات ضدالتهابی بیشتری دارند . گرچه مصرف این دارو برای اطفال کمتر از ۲ سال توصیه نمی شود ولی در بسیاری از مواقع از روزهای اول تولد و پس از اولین واکسن برای نوزادان تجویز می شود . دقت در مقدار مصرف این دارو در اطفال بسیار مهم است و مصرف زیاد آن می تواند مسمومیت کبدی ایجاد کند . استامینوفن جزء داروهای منع مصرف در فاویسم است . البته بیماران مبتلا به فاویسم به چهار دسته تقسیم می شوند . بیمارانی که نقص شدید آنزیم گلوگز ۶ فسفات دهیدروژناز را دارند اصلا نباید از استامینوفن استفاده کنند ولی کسانی که نقص نسبی این آنزیم را دارند بصورت محدود می توانند این دارو را تحمل کنند .}

^{در قطره استامینوفن غلظت دارو حداکثر است و دارو سریعتر اثر می کند ولی مشکل آن طعم تلخ قطه استامینوفن است .}

^{اگر پزشک بخواهد این دارو بسیار سریع اثر کند فرم شیاف را تجویز می کند در این صورت دارو سریع جذب می شود و چون از کبد عبور نمی کند تقریبا به طور کامل جذب می شود .}

^{استامینوفن اگر به مقدار مناسب مصرف شود داروی کم عارضه و موثری است که بدون نیاز به نسخه می توانید از داروخانه تهیه کنید .}

^{این دارو در سردرد ٬ دندان درد ٬ کمردرد ٬ دردهای روماتیسمی ٬ سرماخوردگی و تب کاربرد فراوانی دارد .}

^{‎شیاف استامینوفن در درد های خفیف عضلانی استخوانی ، کمر درد و سردرد کاربرد دارد . ‎}

^{در سرماخوردگی و آنفولانزا ، دندان درد ، درد های قاعدگی و همچنین کاهش تب نیز استفاده می شود . ‎}

^{بیشترین مصرف این دارو در کاهش تب کودکان و نوزادان می باشد . استامینوفن این کار را با اثر بر روی مواد شیمیایی موجود در مغز که مسئول تحریک درد و تنظیم دما دراعصاب هستند ، انجام می دهد .}

 

^{عوارض دارو استامینوفن :}

^{احتمال حساسیت به استامینوفن در برخی افراد و بروز علائمی مانند مشکلات تنفسی ، ورم صورت یا لب ها ، وجود دارد . ‎در صورت مصرف طولانی مدت استامینوفن اگر شاهد تیرگی یا کاهش حجم ادرار ، شکم درد شدید ، خستگی زیاد یا زردی صورتی و چشم ها شدید ، به پزشک خود مراجعه نمایید . ‎در صورت سابقه ی هرگونه مشکلات کبدی و یا کلیوی به پزشک خود اطلاع دهید . ‎نکته : گاهی بیمار چند داروی حاوی استامینوفن را همزمان با هم مصرف می کند و متوجه مصرف بیش از حد مجاز استامینوفن نمی شود . این دارو با غذا تداخل ندارد می توان قبل یا بعد از غذا آن را مصرف نمایید . ‎در صورتی که از فرم مایع استامینوفن استفاده می نمایید ، مقدار مصرف در هر نوبت را دقیقاً طبق تجویز پزشک مصرف کنید .} 

 

^{تداخلات دارویی استامینوفن :} 

^{کاهش اثرات استامینوفن توسط داروهایی مانند : باربیتورات ها ، کاربامازپین ، فوس فنی‌توئین - فنی‌توئین ، ایزونیازید ، افزایش اثرات داروها توسط استامینوفن : بوسولفان ، داساتینیب ، ایماتینیب ، بی‌حس کننده‌های موضعی ، میپومرسن ، فنیل آفرین ، پریلوکائین ، سدیم نیتریت ، سورافنیب ، آنتاگونیست های ویتامین کا و الکل .}

 

^{منع مصرف دارو استامینوفن :} 

^{در صورتی که از الکل یا فرآورده های الکلی استفاده نموده اید ، مصرف استامینوفن می تواند برای شما عوارض کبدی به همراه داشته باشد . در صورتی که تب بیمار بالا تر از ۴۰ درجه سانتی گراد باشد یا همراه با علائمی مانند اسهال ، استفراغ ، گلو درد ، سر درد شدید و ادامه دار می باشد ، مراجعه به پزشک الزامی است و تنها کاهش تب با داروهای ضد تب ، کفایت نمی کند . لذا از مصرف استامینوفن بیش از ۲ روز یا برای کودکان زیر ۳ سال بدون نظر پزشک خودداری نمایید .}

 

^{روش مصرف دارو استامینوفن :}

^{طرز مصرف  شیاف استامینوفن : دست های خود را قبل و پس از استعمال شیاف بشویید . ‎در صورتی که شیاف نرم شده است ، پیش از مصرف به مدت ۱۵ دقیقه آن را در یخچال قرار دهید . ‎شیاف را از پوشش خود خارج نمایید و با کمی آب سرد مرطوب نمایید ، سپس به یک پهلو دراز کشیده و شیاف را در جهت مناسب ، با کمی فشار وارد مقعد نمایید .}

^{در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو ، از مصرف نوبت فراموش شده صرف نظر نمایید و نوبت بعدی را طبق برنامه مصرف نمایید . به هیچ وجه مقدار دارو در یک نوبت را دو برابر ننمایید . از قرص و شربت استامینوفن طبق دستور پزشک مصرف کنید . ولی مصرف استامینوفن معمولاً هر ۴ تا ۶ ساعت در روز به مدت ۲ روز می باشد . ‎در صورتی که تب بیمار بالا تر از ۴۰ درجه سانتی گراد باشد یا همراه با علائمی مانند اسهال ، استفراغ ، گلو درد ، سر درد شدید و ادامه دار می باشد ، مراجعه به پزشک الزامی است و تنها کاهش با داروهای ضد تب ، کفایت نمی کنند . لذا از مصرف استامینوفن بیش از ۲ روز برای کودکان زیر ۳ سال بدون نظر پزشک ‎ممنوع است  .}

 

^{توضیحات تکمیلی استامینوفن :}

^{در صورتی که از الکل یا فرآورده های الکلی استفاده نموده اید ، مصرف استامینوفن می تواند برای شما عوارض کبدی به همراه داشته باشد .}

^{در صورتی که تب بیمار بالا تر از ۴۰ درجه سانتی گراد باشد یا همراه با علائمی مانند اسهال ، استفراغ ، گلو درد ، سر درد شدید و ادامه دار می باشد ، مراجعه به پزشک الزامی است و تنها کاهش تب با داروهای ضد تب ، کفایت نمی کند . لذا از مصرف استامینوفن بیش از ۲ روز یا برای کودکان زیر ۳ سال بدون نظر پزشک خودداری نمایید .}

^{‎مصرف استامینوفن می تواند منجر به خطا در جواب آزمایشات بالینی شود ، لذا پیش از انجام آزمایش خون ، ادرار و سایر موارد ، یا مسئول آزمایشگاه را از مصرف این دارو مطلع نمایید . مصرف استامینوفن در اطفال با توجه به سن و وزن آن ها توسط پزشک محاسبه می شود . بطور کلی مصرف بیش از اندازه ی استامینوفن در کودکان و بزرگسالان منجر به عوارض کبدی می شود . در صورتی که قصد عمل جراحی یا درمان دندانپزشکی را دارید به پزشک خود در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید . ‎برای دردهای خفیف تا متوسط با منشا مختلف مثل سردرد ، دندان درد ، میگرن ، دردهای عصبی و ...تب در بیماری های عفونی و التهابی از استامینوفن استفاده می شود . مواردی از کودکان بیش فعال در مصرف بیش از ۸ روز از این دارو در دوران بارداری مادر گزارش شده است . عوارض جانبی استامینوفن :}

کبدی : افزایش آلکالین فسفاتاز سرم ، افزایش بیلی روبین سرم

کلیوی : افزایش آمونیاک خون ، بیماری کلیوی

گوارشی : تهوع ، استفراغ

قلبی عروقی : افزایش فشارخون ، افت فشارخون ، ادم محیطی .

سیستم اعصاب مرکزی : سردرد ، بی خوابی ، آژیتاسیون ، اضطراب ، خستگی ، قفل شدن فک .

پوستی: خارش ، راش پوستی

غدد درون ریز و متابولیسم : کاهش آلبومین خون ، کاهش پتاسیم خون ، کاهش منیزیم خون ، کاهش فسفات خون

تنفسی : صداهای تنفسی غیرطبیعی ، آب آوردن ریه ، ادم ریه ، سوت تنفسی ، خس خس سینه

متفرقه : تب .