داروي فنتانیل
نام دارو به فارسی : فنتانیل
نام داروی فنتانیل به انگلیسی : Fentanyl
نام های تجاری داروی فنتانیل : Duragesic , Sublimaze
اشکال داروی فنتانیل : تزریقی ، قرص زیرزبانی ، اسپری بینی و چسب یا پچ پوستی
دسته دارویی فنتانیل : دارو های مسکن ، ضد التهاب و ضد تب
توضیح دارو و موارد مصرف فنتانیل :
فنتانیل یا Fentanyl یک داروی ضد درد قوی است که برای کاهش درد شدید و مزمن مورد استفاده قرار می گیرد . فنتانیل به صورت پچ پوستی ، قرص ، آمپول و اسپری بینی در دسترس است .
از داروی افیونی فنتانیل که به مراتب صد برابر مرفین اثر دهی دارد ، برای تسکین درد های شدید پس از عمل های سنگین و یا ترک معتادین به مواد مخدر استفاده می شود .
یکی از دارو های موثر بر سیستم اعصاب مرکزی و ضد درد و ضد تب ، فنتانیل است . مصرف بی رویه و غیر مجاز فنتانیل سبب اعتیاد خواهد شد . فنتانیل باید تحت نظارت پزشک مصرف شود . مصرف بیش از حد فنتانیل ممکن است منجر به عوارض جانبی شدیدی مانند تنگی نفس ، تب ، سر گیجه ، تشنج و کاهش آرامش شود . علاوه بر این ، مصرف همزمان فنتانیل با دیگر دارو ها و الکل ممکن است باعث افزایش خطر عوارض جانبی شود .
قبل از شروع مصرف فنتانیل ، باید با پزشک خود در مورد تداخلات ممکن با دارو های دیگر و همچنین برخی از بیماری ها مانند بیماری های قلبی ، کبدی و کلیوی مشورت کنید . فنتانیل را هرگز با دیگران به اشتراک نگذارید و در جایی که کودکان و دیگران به آن دسترسی نداشته باشند نگهداری کنید .
عوارض داروی فنتانیل :
در صورتی که پزشک داروی فنتانیل را برای شما تجویز کرده است ، مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش است . همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی فنتانیل را مصرف کرده اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده اند .
عوارض جانبی هنگام مصرف فنتانیل ممکن است در برخی افراد دیده شود و پس از چند روز برطرف شود . در صورت تداوم و تشدید ، حتما به پزشک مراجعه کنید .
مواردی از عوارض داروی فنتانیل که احتمال دارد در شما دیده شود عبارتند از :
تنگی نفس ، تب ، سر گیجه ، تشنج و کاهش آرامش ، کاهش ضربان قلب و فشار خون ، افزایش خطر بروز عفونت های تنفسی ، تهوع ، استفراغ ، سوء هاضمه و یبوست ، افزایش خطر بروز عوارض جانبی دیگر در صورت مصرف همزمان با دیگر دارو ها و الکل .
تداخلات دارویی فنتانیل :
فنتانیل می تواند با دارو ها ، ویتامین ها یا مواد غذایی که ممکن است مصرف کنید تداخل پیدا کند . تداخل با فنتانیل هنگامی رخ می دهد که موادی عملکرد دارو را تغییر دهد . برای پیشگیری از تداخل دارو ها هنگام تجویز فنتانیل ، پزشک را از استفاده تمام دارو های مصرفی مطلع سازید .
بعضی از دارو هایی که باعث تداخل با فنتانیل می شوند ، عبارت است از :
دارو های مسدود کننده گیرنده های بتا ، پروپرانولول ، دارو های مهار کننده آنزیم CYP3A4 .
منع مصرف داروی فنتانیل :
قبل از تجویز فنتانیل توسط پزشک ، پرونده پزشکی یا لیست دارو های مصرفی خود را همراه با بیماری هایی که اکنون به آن دچار هستید به پزشک ارائه دهید .
شاید دارو هایی را که مصرف می کنید با فنتانیل منع مصرف داشته باشد . مصرف فنتانیل در بارداری و شیردهی فقط با تجویز پزشک متخصص قابل استفاده می باشد .
مصرف فنتانیل با دارو یا بیماری های زیر ممکن است ایجاد حساسیت کند :
حساسیت شدید به فنتانیل یا دیگر دارو های اپیوئیدی ، درد شدید در صورتی که نمی توان با دارو های دیگر درمان شود ، بیماری های خونریزی گوارشی ، نقص کبدی و کلیوی شدید .
روش مصرف داروی فنتانیل :
توجه داشته باشید که مصرف فنتانیل در زمانی که به آن نیازی نیست باعث میشود اثر بخشی دارو در مواقع نیاز از بین برود .
برای اطلاع از روش و نحوه مصرف داروی فنتانیل ابتدا بروشور دارویی را مطالعه کنید ، تا اطلاعات کافی از دارویی که مصرف می کنید بدست آورید .
داروی فنتانیل را طبق تجویز پزشک مصرف کنید . تا زمانی که استفاده صحیح و به موقع از فنتانیل انجام شود ، می توانید اثر آن را ببینید .
به تاریخ انقضای فنتانیل توجه کنید و از مصرف فنتانیل تاریخ گذشته خودداری کنید .
هرگز داروی فنتانیل را به فرد دیگری تجویز نکنید .
چنانچه شرایط یا بیماری خاصی دارید ، قبل از تجویز فنتانیل پزشک را مطلع سازید .
دوز و مقدار مصرف فنتانیل از فردی به فرد دیگر متفاوت است .
در صورت فراموشی دوزی از داروی فنتانیل به دستور العمل پزشک عمل نمایید . از استفاده خود سرانه فنتانیل پرهیز نمایید .
همیشه باید دستورات پزشک خود را در مورد مقدار و زمان مصرف فنتانیل رعایت کنید .
مصرف بیش از حد یا کاهش مقدار مصرف می تواند به عوارض جانبی منجر شود .
قرص فنتانیل را با یک لیوان آب به طور کامل ببلعید . نصف کردن یا خرد کردن قرص را توصیه نمی کنیم مگر اینکه پزشک شما دستور داده باشد .
پج پوستی فنتانیل حاصل فرآیند های بیوتکنولوژیک است که باید به روش زیر نصب گردد :
روی قسمت مورد نظر را تمیز شسته و سپس خشک کنید .
پوست مورد نظر باید بدون مو باشد ، پس مو های زائد محل مورد نظر را خوب پاک کنید .
پچ پوستی بوپرنورفین را طبق راهنمایی های داخل بسته در مکان مناسب نصب کنید .
پچ پوستی بوپرنورفین معمولاً در بخش هایی مانند شکم ، کمر ، ران ، شانه و یا بازو قرار نصب می شود .
توضیحات تکمیلی فنتانیل :
بهتر است بدانید که اثر مخدر و افیونی داروی فنتانیل ۱۰۰ برابر بیشتر از مرفین و ۵۰ برابر بیشتر از هروئین است . یعنی اگر فنتانیل را برای درمان به جای مرفین بخواهیم استفاده کنیم ، فقط به اندازه یک دهم برای تسکین درد نیاز داریم . اثر فوق قوی فنتانیل در صورتی که تحت نظارت پزشک و جهت درمان استفاده شود مفید و موثر است و در غیر این صورت اثر مخرب و اعتیاد آور خواهد داشت .
توجه
توضیحاتی که توسط گروه نداآیلند برای انواع بیماری ها ، داروهای شیمیایی ، گیاهی ، مکمل ها و روش های درمانی ... ارائه شده ، صرفا جهت افزایش آگاهی و اطلاعات زمینه ای داروها است و فقط پزشک ، بر اساس وضعیت بیمار مجاز به درمان و تجویز دارو است . پس اکیدا توصیه میشود به هیچ وجه اقدام به مصرف خودسرانه داروها و مکمل ها و روش های درمانی ... ننمایید و حتما به پزشک مراجعه فرمایید .
گروه نداآیلند هیچگونه مسولیتی در قبال پیامدهای ناشی از استفاده خودسرانه موارد درمانی و داروها و مکمل ها و ... توسط اشخاص ندارد .