آزمایش PSA یا تشخیص سرطان پروستات در خون یعنی چه و چگونه انجام می شود
هدف از انجام آزمایش PSA یا تشخیص سرطان پروستات در خون چیست ؟
آزمایش تشخیص سرطان پروستات یا Prostate-Specific Antigen یکی از آزمایش های بالینی است که برای تشخیص سرطان پروستات و بررسی سلامت پروستات مورد استفاده قرار می‌گیرد .
این آزمایش به صورت مخفف در برگه و نتایج آزمایشگاه به صورت PSA یا Free PSA ثبت می شود .
Prostate-Specific Antigen پروتئینی است که توسط پروستات تولید می شود . در صورتی که سلول های سرطانی در پروستات وجود داشته باشد ،
می تواند سطح این پروتئین را افزایش دهد . هدف اصلی انجام آزمایش خون PSA ، تشخیص سرطان پروستات در مردان است . با این حال ، سطح PSA در بعضی از شرایط دیگر نیز می تواند افزایش یابد ، مانند بزرگ شدن غیرسرطانی پروستات یا BPH و یا التهاب پروستات .
اما در بعضی از موارد ، سطح PSA نیز به دلیل عوامل دیگری مانند التهاب پروستات و یا بزرگ شدن غیر سرطانی پروستات یا BPH افزایش می یابد که در این موارد آزمایش Free PSA می‌تواند به عنوان یک تست تکمیلی برای تشخیص سرطان پروستات مورد استفاده قرار گیرد .
آزمایش Free PSA ، سطح PSA آزاد غیرمتصل به پروتئین در خون را اندازه گیری می کند . در صورتی که سطح PSA آزاد بالا باشد نسبت به سطح PSA کل ، این نشان دهنده احتمال کمتر بروز سرطان پروستات است . نتایج آزمایش Free PSA به تنهایی برای تشخیص سرطان پروستات کافی نیست و باید با سایر تست ها و ابزار های تشخیصی همراه باشد .
آزمایش خون پروستات یا PSA ، یکی از آزمایش های بالینی است که برای تشخیص سرطان پروستات و بررسی سلامت پروستات انجام می شود . در صورتی که سلول های سرطانی در پروستات وجود داشته باشد ، می تواند سطح PSA را افزایش دهد . بنابراین ، انجام آزمایش خون PSA می تواند به عنوان یک تست تشخیصی در بررسی سلامت پروستات مورد استفاده قرار گیرد . پس از انجام آزمایش ، باید PSA در محدوده طبیعی باشد . محدوده نرمال و طبیعی PSA نشان می دهد که فرد در حالت عادی به سر می برد . یا در صورت درمان بیماری ، درمان در حال انجام است . اما گاهی اوقات تعداد PSA از حد نرمال پایین تر یا بالا تر است .
چگونه نتیجه آزمایش PSA یا تشخیص سرطان پروستات در خون خود را بخوانیم و بررسی کنیم ؟
جواب آزمایش شما دارای چند ستون است :
ستون اول ، تست یا Test است که نام آزمایش انجام شده شما یعنی PSA خون در اینجا ثبت می گردد .
ستون دوم ، نتیجه یا Result که نتیجه آزمایش PSA شما در این قسمت ثبت می گردد .
ستون سوم ، واحد اندازه گیری یا UNIT که واحد اندازه گیری PSA شما در این قسمت ثبت می شود .
ستون چهارم ، مقدار استاندارد هر شاخص یا Normal range که محدوده نرمال آزمایش PSA خون شما در این ستون ثبت می گردد . شما می توانید میزان نتیجه یا Result آزمایش خون خود را با PSA در این قسمت مقایسه نمایید .
بهتر است بدانید که خط تیره یا - نمایان گر حد اقل و حد اکثر عدد آزمایش است . یعنی اگر عدد آزمایش PSA خون شما بین دو عدد سمت راست و چپ خط تیره باشد موردی نداشته و نرمال است . ولی اگر میزان PSA قبل و بعد از خط تیره باشد یعنی آزمایش PSA خون شما از حد نرمال پایین تر یا بالاتر است .
عدد نرمال آزمایش PSA یا تشخیص سرطان پروستات در خون چه عددی است ؟
در جواب آزمایش قسمتی با عنوان Result وجود دارد که عدد PSA خون شما نوشته شده است .
عدد ثبت شده در این قسمت را با عدد نرمال PSA خون مقایسه کنید تا تقریباً اطلاعاتی از نتیجه آزمایش خون خودتان را به دست آورید . محدوده طبیعی سطح PSA در خون ، بسته به سن و شرایط فرد متفاوت است . بطور کلی ، محدوده طبیعی سطح PSA در خون برای مردان زیر ۵۰ سال کمتر از ۲/۵ نانو گرم بر میلی لیتر و برای مردان بالای ۵۰ سال ، کمتر از ۴ نانو گرم بر میلی لیتر است .
علائم بالا بودن عدد PSA یا سرطان پروستات در خون از حد نرمال چیست ؟
پیشروی بیماری پروستات در مراحل اولیه معمولاً بدون علائم است . با افزایش اندازه پروستات ، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند :
ادرار کردن دردناک یا سختی در آغاز ادرار ، ادرار ناقص یا ضعیف ، نیاز به ادرار مکرر به ویژه در شب ، جریان ادرار ضعیف یا نامنظم ، خون در ادرار یا منی ، درد در ناحیه پروستات ، درد در ناحیه کمر و شکم .
علائم پایین بودن عدد PSA یا سرطان پروستات در خون از حد نرمال چیست ؟
بهبود پروستات همراه با کاهش علائم آن خواهد بود . با درمان بیماری ، علائمی مانند التهاب پروستات یا بزرگی غیر سرطانی پروستات یا BPH ، ممکن است علائم بهبود یابند . همچنین ، تغییر سبک زندگی ، مانند تغذیه سالم ، ورزش منظم و کاهش استرس هم می تواند به بهبود علائم کمک کند . با این حال ، برای بیماران با سرطان پروستات ، بهبود علائم به معنای درمان کامل بیماری نیست و نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک دارد .
چه عواملی باعث افزایش عدد PSA یا سرطان پروستات در خون از حد نرمال می شود ؟
عواملی که باعث افزایش یا زیاد شدن عدد PSA از حد نرمال در آزمایش خون می شود عبارت است از :
التهاب پروستات یا Prostatitis ، بزرگی غیر سرطانی پروستات یا BPH ، سرطان پروستات یا Prostate cancer ، تماس با دستگاه تنفسی ، داشتن رابطه جنسی قبل از آزمایش PSA و داشتن سوابق جراحی یا بیماری در ناحیه پروستات .
چه عواملی باعث کاهش عدد PSA یا سرطان پروستات در خون از حد نرمال می شود ؟
عواملی که باعث کاهش یا کم شدن عدد PSA از حد نرمال در آزمایش خون می شود عبارت است از :
مصرف دارو های خاص مانند دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی یا NSAIDs و دارو های خاص برای درمان سرطان پروستات و داشتن وضعیت سلامتی خوب پروستات .
سخن پایانی :
بهتر است برای بررسی و نتیجه گیری نهایی آزمایش PSA یا تشخیص سرطان پروستات در خون از پزشک متخصص خود کمک بگیرید . پزشک شما در صورت لزوم و بررسی دقیق آزمایش خون ، شما را به متخصص اورولوژیست معرفی خواهد کرد تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را برای شما تعیین کند .
توجه
توضیحاتی که توسط گروه نداآیلند برای انواع بیماری ها ، داروهای شیمیایی ، گیاهی ، مکمل ها و روش های درمانی ... ارائه شده ، صرفا جهت افزایش آگاهی و اطلاعات زمینه ای داروها است و فقط پزشک ، بر اساس وضعیت بیمار مجاز به درمان و تجویز دارو است . پس اکیدا توصیه میشود به هیچ وجه اقدام به مصرف خودسرانه داروها و مکمل ها و روش های درمانی ... ننمایید و حتما به پزشک مراجعه فرمایید .
گروه نداآیلند هیچگونه مسولیتی در قبال پیامدهای ناشی از استفاده خودسرانه موارد درمانی و داروها و مکمل ها و ... توسط اشخاص ندارد .